Terugblik masterclass Pedagogisch-didactische inzet van ict

Op 5 juni vond de laatste masterclass over leren met ict plaats in het iXperiumlab Arnhem. Deze masterclass stond in het teken van de pedagogisch-didactische inzet van ict. Centraal stond de vraag: hoe kan ict een versterkende rol spelen in de lessen van leerkrachten en docenten?

Samen opleiden binnen de pabo

De masterclass werd ingeluid door Jan Knuivers, die vertelde over het project ‘Samen Opleiden’ van de Academie Educatie van de HAN. In dit project worden studenten opgeleid tot leraren die bevoegd zijn om les te geven in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en/of het mbo. Hierbij wordt nauw samengewerkt met de opleidingsscholen.

Binnen ‘Samen Opleiden’ heeft de HAN Pabo een eerste versie gemaakt van een aanpak om leraren in opleiding en professionals in het werkveld mee te nemen in het plaatsen van technologie in hun onderwijs. Het boek ‘Wijze Lessen – Digitale Didactiek’ vormt hierbij de stevige, evidenced-based basis.

Didactiek staat dus voorop, in plaats van de techniek, waardoor vanuit het doel van de professional nagedacht wordt over welk middel bijdraagt aan het behalen van het lesdoel of welk middel jou als leraar verschaft van wat extra achtergrondinformatie.

De inleiding van Jan Knuivers zorgde bij de deelnemers die vaak ict in hun les inzetten voor meerdere aha-momenten. Deelnemers die technologie wat minder in hun lessen in zetten, kregen voorbeelden en een onderbouwing om mee aan de slag te gaan.

Keynote Mitte Schroeven

Mitte Schroeven, co-auteur van het boek ‘Wijze Lessen – Digitale Didactiek’, ging in haar keynote in op hoe je met ict je onderwijs effectiever, aantrekkelijker en interactiever kunt maken. Het boek ‘Wijze Lessen – Digitale Didactiek’ is een vervolg op ‘Wijze lessen – Twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek’ (uitgeroepen tot onderwijsboek van het jaar 2019) en beschrijft op een wetenschappelijk onderbouwde manier hoe educatieve technologie (EdTech) een plaats heeft in het onderwijs aan de hand van de twaalf bouwstenen.

In haar keynote stelde Mitte drie van de twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek centraal:

  • Activeren van relevante voorkennis
  • Duidelijke, gestructureerde en uitdagende instructie geven
  • Leerstof actief laten verwerken

Ze besprak wat we uit de wetenschap weten over leren met digitale middelen voor elke bouwsteen en ze gaf praktijkvoorbeelden van hoe je dat met ict op effectieve wijze kan doen.

De zogenaamde ‘digital native’ bestaat niet, zo stelde Mitte. Hoewel de jongeren van nu opgroeien op met technologie en vaak beter hoe de knoppen werken dan hun docenten, hebben zij geen kennis van hoe zij technologie en ict kunnen inzetten voor leren, leven en werken.

Zo vereisen het raadplegen van zoekmachines zoals Google en het effectief inzetten van AI kennis, informatievaardigheden en zoekstrategieën. Niet alleen moet je de juiste zoekvraag ingeven, ook dien je vervolgens de kennis te hebben om met het gevonden antwoord aan de slag te gaan. Het is niet vanzelfsprekend dat jongeren over deze vaardigheden en kennis beschikken. Inzetten op de digitale geletterdheid van leerlingen en studenten blijft om die reden enorm belangrijk. 

Wanneer wél ict – en wanneer juist niet

Vervolgens gingen de deelnemers in workshops aan de slag met een van deze drie bouwstenen. Ze kregen voorbeelden aangereikt om evidence-based aan de slag te kunnen met technologie in hun onderwijs en werden gestimuleerd om zelf na te denken over welke ict-tools geschikt zijn voor het behalen van hun lesdoelen. Deelnemers spraken daarbij onder andere over wanneer je wel, maar ook wanneer je juist geen ict inzet. Een van de deelnemers noemde als voorbeeld een mindmaptool die niet naar behoren werkte als leerlingen gingen samenwerken. In dit geval was de ict van ict niet effectief en is een alternatief, waarbij je werkt met een groot vel papier met stiften, effectiever en passender. Download de presentatie die tijdens de workshops is ingezet.

Meer informatie

Eerdere masterclasses uit deze reeks

  • Bekijk hier de terugblik naar de masterclass Ontdekkingstocht digitale vaardigheden (23 april).
  • Bekijk hier de terugblik naar de masterclass Digitale geletterdheid (19 maart).

Heb je vragen over deze masterclass, of over een van de andere masterclasses? Neem dan contact op via arnhem@ixperium.nl.