Peter “Ik kom uit de autobranche maar ben niet heel erg technisch. Juist daarom wilde ik nu tijd nemen om me te verdiepen in de kansen en mogelijkheden van AI voor het onderwijs. Deze technologie boeide me meteen en ik kreeg ook meteen ideeën hoe ik het zelf zou kunnen toepassen. Veel scholen zijn bezig met de SLO-doelen. Er komt ook een set kerndoelen voor digitale geletterdheid en AI-geletterdheid. Mooi dat ik meteen op mijn stageschool hier onderzoek naar kan doen. Dan hebben we straks een eerste aanzet richting uiteindelijk implementatie van de SLO-doelen op dit gebied.”
Peter loopt nu al stage op basisschool Pythagoras en doet zijn onderzoek op deze school. In het onderzoek heeft hij twee hoofdvragen:
Welke kennis hebben we als team al van AI en AI-geletterdheid en op welk niveau?
En wat wordt onze visie op AI-geletterdheid op onze school.
Wat is dat eigenlijk, AI-geletterheid?
Peter “Ik vind het een soort digitale geletterdheid 2.0. Bij de inzet van AI moet je weten wat je vraagt, wat je doet, welke data je gebruikt en waar data naartoe gaan, je moet mediawijs zijn, je hebt veel vaardigheden nodig. Ik versta onder AI-geletterdheid ook dat je als leraar weet wat je belangrijk vindt. En dat je weet welke SLO-doelen er zijn voor het onderwijs. Hoe gebruik je het op een goede manier? En hoe kunnen leerlingen het gebruiken? Ik vind het belangrijk om kritisch te kijken maar zeker ook de kansen te zien. We zien nu veel angst voor deep fakes, rommelige info, data verkeerd gebruiken en analyseren. Ik weet dat dat er is. Maar ik zie ook dat AI leren leuker kan maken. Dat ik mijn werk makkelijker of sneller kan doen waardoor ik meer tijd overhoud voor dingen die ik belangrijk vind in mijn onderwijs. En bij correct gebruik kan de kwaliteit van het onderwijs ook omhoog”.
Afgelopen periode deed Peter literatuuronderzoek en nam hij interviews af. De komende tijd gaat hij zijn collega-leerkrachten interviewen en hij zet een enquête uit. De focus ligt nu op de inzet van ChatGPT in het onderwijs. Bij het maken van de enquête gebruikte Peter zelf ook ChatGPT. Hij had een set vragen gemaakt, voerde die in in ChatGPT met daarbij welke informatie hij wilde ophalen en vroeg ChatGPT om de set waar nodig aan te vullen. Die input kon hij kritisch bekijken en vormde een mooie aanvulling op zijn eigen set met vragen.
Gebruiken jullie nu al AI in het onderwijs?
Peter “In de Prowiseborden heb je de virtuele hulp Tessa. Als je haar vertelt in welk domein en over welk onderwerp je een les over wilt geven dan maakt Tessa in een paar tellen een lesopzet waar je mee verder kunt. Even zelf controleren en waar nodig aanvullen. Tessa doet dan denk ik zo’n 60% van dat werk voor je, mooi toch. Verder gebruiken we programma’s als rekentuin, daar zit ook AI in, maar ik weet niet of collega’s zich altijd bewust zijn wat de AI daar dan in doet.”
En leerlingen, ontdekken die ChatGPT ook al?
Peter “Ja hoor, die werken er ook graag mee. Nog zeker niet allemaal en de ene gebruikt het nog blind vanuit snapchatAI zonder nadenken, de ander gebruikt het en weet er op te reflecteren. Dat is mooi om te zien. Een leerlingen had bijvoorbeeld met behulp van ChatGPT een mooie rap gemaakt. ChatGPT helpt mij ook om lessen persoonlijker te maken en in minder tijd voor te bereiden. Ik had met ChatGPT een opzet gemaakt waarin de leerlingen een brief kregen van een kind uit een ander land. Voor iedere leerling had ik daar een paar persoonlijk thema’s aan toegevoegd. En ChatGPT gaf toen echt leuke brieven op maat voor alle leerlingen. Daarna schreven de leerlingen zelf weer een brief terug aan het fictieve kind waar ze een brief van hadden ontvangen. En die brieven van de leerlingen waren zo mooi. De leerlingen schreven veel beter en inhoudelijker dan bij andere schrijfopdrachten. Je krijgt de leerlingen met zo’n opdracht meer betrokken. En als ik zoiets zonder ChatGPT zou moeten doen dan kost me dat zoveel tijd dat het niet zou kunnen. Nu kan dat wel en dat is geweldig.”
Zet je ook andere ict en technologie in?
Peter “Ik heb de leerlingen laatst een opdracht gegeven om in groepjes van vier informatie te verzamelen over alle provincies. De leerlingen gingen aan de slag, verzamelden informatie en zetten die in de padlet. Op het bord zag je de informatie over alle provincies real-life verschijnen. Ze waren heel enthousiast bezig. En dat ging echt heel anders dan wanneer je ze een methode en een atlas geeft. Ze waren echt betrokken bij de les en trots op wat ze samen hadden gemaakt. En uiteindelijk leerde iedereen over alle provincies. Ik denk wel dat als ik het onderwijs meer zou willen personaliseren dat ik ze dan in tweetallen had laten werken. Dat kon nu niet, want ik had niet voldoende laptops en ipads om de leerlingen mee te laten werken.
In mijn eigen opleiding gebruiken we portfolio’s waarin we laten zien en aantonen wat we weten en kunnen. Bijvoorbeeld over digitale geletterdheid of mediawijsheid. We bezoeken als deeltijdstudent ook het iXperiumlab van Academie Educatie.”
Waar zie je voor de toekomst winst voor de inzet van AI in het primair onderwijs?
Peter “Ik richt me in mijn onderwijs echt op de relatie met de leerlingen. Daar zou ik graag alle tijd in willen steken. Het zou mooi zijn als AI de administratie doet, of als AI bijvoorbeeld de planning kan maken voor leerlingen, op maat. Dan heb ik weer meer tijd om ze te helpen en inspireren bij bijvoorbeeld lezen.
Ik denk dat de meeste winst zit in het voortgezet onderwijs. Maar dan is het wel goed dat wij de leerlingen daar al op voorbereiden. Dat ze al weten wat het is, wat ze ervan kunnen verwachten en dat ze er kritisch naar moeten kijken. Ik zou het mooi vinden als leerlingen kunnen chatten met een AI. Al zou je dan wel willen weten waar het gesprek naartoe gaat. Al zou je dat ook weer met een goeie prompt kunnen inkaderen. “
